Historia da Música Galega ETRAD Escola Municipal de Vigo de música Folk e Tradicional

HISTORIA DA MÚSICA GALEGA BIBLIOGRAFÍA XERAL

Alén, Mª Pilar, Historia da música galega: cantos,cantigas e cánticos. Vigo: A Nosa Terra, 1997.
Arana, Ramón de, (sd. Pizzicato), “Solo de gaita” Boletín de la Real Academia Gallega (BRAG) n. 43 (1911)
Bal y Gay, Jesús, Hacia el ballet gallego. Lugo, Ronsel 1924
Barreiro Fernández, Xosé Ramón, A Historia da Historia. Aproximación a unha historiografía galega: de Murguía a Risco, en Beramendi, Justo G. (ed) , Galicia e a historiografía, Santiago. Tórculo 1993, pp183-209
Calle, José Luís, “Aires da Terra. A poesía Musical de Galicia” Ed. do autor. Pontevedra 1993.
Costa, Luís. La formación del pensamiento musical nacionalista en Galicia hasta 1936. Tesis de Doctorado. Universidade de Santiago de Compostela 1999.
Estévez Vila, Xaime , As gravacións da música galega (1975-2000). Tris-Tram. Lugo 2008
Estevez Vila, Xaime. A gaita no eido da música. Ed. Mayeusis. Vigo. 1987
Estévez, Xoan Manuel e Losada, Oscar, Crónica do Folk Galego. 25 anos de historia. Tris-Tram, Lugo, 2000
López Calo, José & Villanueva, Carlos.El Códice calixtino y la Música de su tiempo. Actas del Simposio. Fundación Barrié de la Maza. A Coruña 2001
López-Calo, José , La Música medieval en Galicia. Fundación Barrié de la Maza. A Coruña 1982
Martinez Torner, Eduardo & Bal y Gay, Jesús. Cancionero gallego. Fundación Pedro Barrié de la Maza. A Coruña 2007
Sampedro y Folgar, Casto, Cancioneiro Musical de Galicia. Fundación Pedro Barrié de la Maza.A Coruña 2007
Varela de Vega, Juan Bautista, Juan Montes, un músico gallego. Diputación Provincial. A Coruña 1990
VV.AA. A música galega na emigración. IV Encontro O Son da Memoria. Consello da Cultura Galega. Santiago 2010
VVAA. Cantigas do mar. Fundación Pedro Barrié de la Maza. A Coruña 1998
VVAA. Galicia. O feito diferencial (Música).Tomos I e II. Museo do Pobo Galego. Santiago 1998

PROGRAMA XERAL DO CURSO

Programa Xeral do Curso

Cap. I. A música medieval. O Códice Calixtino.

Contexto histórico socio-político. Descrición do Códice e os seus libros, composición e autores. Audición de varios dos cantos. A polifonía medieval e as súas escolas. A música dos peregrinos e os seus cantos. As referencias sobre instrumentos.

Cap II. A música medieval. A Lírica trovadoresca galaico-portuguesa.

Os cancioneiros. Os principais autores. Trovadores, xograres e segreis. Xéneros dos textos. Comparación coa lírica provenzal e os seus autores .Martín Códax e Meendinho. Os instrumentos dos trovadores.O relato romántico da lirica medieval e o neotrovadorismo. As repercusións no Rexurdimento. Audición.

Cap III. A música medieval. As Cantigas de Santa María.

O contexto relixioso e o culto mariano. Semblanza de Alfonso X. Os cancioneiros. Xéneros das cantigas. As miniaturas e os instrumentos. As reinterpretacións contemporáneas. As escolas de interpretación, presentistas, historicistas.

Cap. IV. Renacemento e Barroco.

Os cancioneiros renacentistas e os vilancicos. A música nas capelas catedralicias. A reforma e contrarreforma. Ideas básicas sobre o Barroco musical en Galicia. A música na catedral de Santiago. A reforma e contrarreforma. Principais compositores. A obra de Frai José de Vaquedano.

Cap. V. O Clasicismo.

A Ilustración en Galicia. A ópera italiana. Frai Benito Feijoo e Martín Sarmiento. Principais compositores. Buono Chiodi e a súa obra. A orquestra da catedral de Santiago no clasicismo. A pervivencia dos usos clasicistas na música posterior ao sec. XVIII.

Cap. VI. O Vilancico galego.

O traballo de Carlos Villanueva. A música popular na Iglesia. O itinerario do vilancico. Vilancicos de galegos en España e América. Principais autores en Santiago, Mondoñedo, Tui e Ourense. Melchor López e a súa obra.

Cap. VII. O Nacionalismo Musical.

A relixión e o nacemento do nacionalismo musical. Contexto socio-político do séc. XIX. O rexeneracionismo estético de Pedrell. A revisión culta da música de tradición oral. A creación do relato histórico e o mito céltico. Montes, Veiga, Chané; vida e obra. Os compositores menos coñecidos.

Cap VIII. Compositores e Intérpretes na transición do XIX ao XX.

Manuel Quiroga. Andrés Gaos. Pepito Arriola. Soutullo. As súas vidas e a súa obra.A súa relación coa música de tradición oral. A recreación culta dos materiais da compilación.

Cap IX. Os Coros galegos.

O movemento dos coros Clavé. A creación dos primeiros orfeóns en Galicia. Orfeóns, corais polifónicas, diferencias e repertorio. A relación do coralismo coa política e o rexurdimento. A sociedade Coral Polifónica de Pontevedra. Perfecto Feijoo e Aires da Terra. O movemento dos coros Feijoo e a súa evolución. Cantigas da Terra, a Coral de Ruada, Toxos e Froles.

Cap X. A compilación da tradición oral. Os Cancioneiros.

Precedentes da compilación da música tradicional no século XIX. Inzenga, Marcial de Valladares, Marcial del Adalid. A figura de Casto Sampedro e a Sociedade arqueolóxica. Victor Said e o cancioneiro Sampedro. O relato da elaboración. O cancioneiro de Torner e Gay. Xesús Bal e Gay e a súa obra. Diferencias entre os dous. O Cancioneiro Feijoo publicado por J. L. Calle. Os traballos de Daniel González e García Matos. As gravacións de Alan Lomax. Dorothe Schubarth e o seu cancioneiro.

Cap. XI.A música tradicional da preguerra.

Os estudios de Tafall e Oviedo Arce.A música de gaita na preguerra. Intérpretes famosos e os seus estilos. A música de baile e a transformación dos bailes agarrados. Os gaiteiros de Soutelo. Avelino Cachafeiro. A construción do mito. A vida dos Gaiteiros de Soutelo.

Cap XII. A música tradicional na postguerra.

Os campaneiros de Vilagarcía, estilo e composicións. A personalidade de Xosé O Campaneiro. Os Morenos de Lavadores. Os Coros e danzas da sección femenina. Faustino Santalices e a recuperación da zanfona. Brisas da Coruña, os Tempranos de Eirís. Adolfo Anta Seoane e Saturnino Cuiñas.

Cap. XIII. A Música Galega na Emigración.

Músicos galegos en Buenos Aires, Caracas e A Habana. Castor Cachafeiro. Manuel Dopazo Gontade. O s Gaiteros de Villaverde. Los Monfortinos. As modernas reinterpretacións do folk celta na Arxentina. O patrimonio sonoro da emigración e a súa catalogación.

Cap XIV. Os gaiteiros da transición.

Ricardo Portela. Biografía. Estilo. O toque pechado. Nazario González "Moxenas". As reflexións sobre a nova música folk. O ensino da música tradicional. A creación do Obradoiro da Universidade Popular.

Cap XV. A Nova canción galega.

Voces Ceibes. Literatura popular e canción galega de autor. Os circulos universitarios nos derradeiros tempos do franquismo. A conexión portuguesa. Relacións entre a "canción protesta" e os grupos "folkloricos" nos anos 70. O nacemento do concepto "folk".

Cap. XVI. Música de tradición oral e música folk entre 1980 e 1990.

Os precursores do movemento folk: Fuxan Os Ventos. Os movementos folkis en Europa: Francia, Irlanda.. A recreación do celtismo: Emilio Cao. A mítica neomedieval: Doa. A fusión e a internacionalización: Milladoiro. Outros enfoques: Na Lúa. A proxección ao mercado de consumo e a industria discográfica.

Cap. XVII. A segunda xeración. A década dos 90.

A nova rexeneración: os grupos de recollida de campo e os grupos de pandereteiras. Treixadura. Leilía. A consolidación do mercado: Carlos Nuñez. Berrogüetto. Luar na Lubre. A música folk galega na discografía europea e americana. A muller na música folk: Susana Seivane, Mercedes Peón, Cristina Pato.

Historia da Música Galega ETRAD Escola Municipal de Vigo de música Folk e Tradicional

MATERIAL PARA O EXAME DE ACCESO AO ITINERARIO AVANZADO

Traballos fin de curso 09/10

Folk 1965/1980

Ricardo Portela

Nazario González, "Moxenas"

Ligazóns

A nosa lista de blogs